محققان دانشگاه ماساچوست، هفت مولکول در خون را شناسایی کردند که با خوابآلودگی بیش از حد در طول روز مرتبط هستند، از جمله عواملی مرتبط با رژیم غذایی و هورمونها.
تقریباً از هر سه آمریکایی، یک نفر در طول روز خوابآلودگی مفرط را گزارش میدهد – وضعیتی که به عنوان خوابآلودگی بیش از حد در طول روز (excessive daytime sleepiness) شناخته میشود. EDS با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای جدی مانند بیماریهای قلبی عروقی، چاقی و دیابت مرتبط است. یک مطالعه جدید به رهبری محققان مرکز پزشکی ماساچوست چندین مولکول در خون، معروف به متابولیتها، را شناسایی کرده است که با EDS مرتبط هستند. یافتهها نشان میدهد که خطر ابتلا به این بیماری ممکن است تحت تأثیر فرآیندهای داخلی بدن، مانند سطح هورمونها، و عوامل خارجی مانند رژیم غذایی باشد. نتایج در Lancet eBioMedicine منتشر شده است.
محققان دادههای مربوط به ۸۷۷ متابولیت، مولکولهای طبیعی موجود در بدن که تحت تأثیر رژیم غذایی و هورمونها قرار دارند، را جمعآوری کردند. این تیم از نمونههای خون ۶۰۰۰ شرکتکننده در مطالعه سلامت جامعه اسپانیایی استفاده کرد. همچنین از دادههای پرسشنامهای استفاده کرد که ارزیابی میکند فرد در سناریوهای مختلف چند بار در طول روز چرت میزند. آنها هفت متابولیت مرتبط با EDS را شناسایی کردند. سه متابولیت دیگر نیز شناسایی شدند که بر اساس جنسیت متفاوت بودند. این تیم تحقیقاتی دریافتند که اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ که معمولاً در غذاهایی که رژیمهای غذایی مدیترانهای را تشکیل میدهند، یافت میشوند، با کاهش خطر ابتلا به EDS مرتبط هستند. متابولیتهای دیگر، مانند tyramine ، که در غذاهای تخمیر شده و بیش از حد رسیده یافت میشود، با افزایش خوابآلودگی در طول روز، به ویژه در مردان، مرتبط بودند. متابولیتهای استروئیدی جنسی، مانند پروژسترون، با فرآیندهای مرتبط با خواب مانند تولید ملاتونین مرتبط بودند.
محققان خاطرنشان میکنند که نتایج، اهداف درمانی بالقوهای را برای EDS پیشنهاد میکنند و تغییرات غذایی یا داروها ممکن است به درمان بهتر منجر شوند. آنها همچنین به برخی محدودیتهای این مطالعه، از جمله دشواری در تفسیر مقادیر دقیق متابولیتها و استفاده از پرسشنامه خواب به جای آوردن شرکتکنندگان به آزمایشگاه خواب برای آزمایش، اشاره میکنند. مسیرهای آینده میتواند شامل انجام یک کارآزمایی بالینی باشد تا ببینیم آیا تغییرات غذایی یا مکملها میتوانند به کاهش خوابآلودگی در طول روز کمک کنند یا خیر. علاوه بر این، نویسندگان برخی از متابولیتهای ناشناخته را شناسایی کردند که قصد دارند آنها را بیشتر بررسی کنند. دکتر طارق فقیه، نویسندهی اصلی مقاله گفت: «انجام یک کارآزمایی بالینی گام بزرگ بعدی خواهد بود و میتواند به ما کمک کند تا بفهمیم آیا امگا ۳ و امگا ۶ به دست آمده از رژیم غذایی میتواند به کاهش خطر ابتلا به EDS کمک کند یا خیر.»
https://www.sciencedaily.com/releases/2025/09/250908175442.htm